Γκαγκάριν, Γιούρι Αλεξέγεβιτς

(Yury Alekseyevich Gagarin, Γκζατσκ1934 – 1968). Σοβιετικός κοσμοναύτης. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που πραγματοποίησε διαστημική πτήση (1961). Σπούδασε αρχικά τεχνικός μεταλλουργίας, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα στην αεροπορική λέσχη του Σαράτoφ. Από το 1955 έως το 1957 σπούδασε στην 1η Στρατιωτική Αεροπορική Σχολή Χειριστών του Τσακάλoφ και μετά την αποφοίτησή του τοποθετήθηκε αξιωματικός στην αεροπορική μοίρα της Γεραστούπολης. Εντάχθηκε στην ομάδα των σοβιετικών κοσμοναυτών το 1960 και στις 12 Απριλίου 1961 πραγματοποίησε με το διαστημόπλοιο Βοστόκ μία περιφορά γύρω από τη Γη, με απόγειο 301 και περίγειο 180 χλμ., η οποία διάρκεσε 108’ και αποτέλεσε την πρώτη επανδρωμένη διαστημική πτήση. Στις 14 Απριλίου του ίδιου χρόνου πήρε τον βαθμό του σμήναρχου και ανακηρύχθηκε Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, τίτλος που αποτελούσε τη μεγαλύτερη τιμητική διάκριση της πρώην ΕΣΣΔ. Παρέμεινε στην ομάδα των σοβιετικών κοσμοναυτών ως εκπαιδευτής και συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Αεροπορική Ακαδημία Ν.Ε. Ζουκόφσκι της Μόσχας, απ’ όπου αποφοίτησε το 1968. Υπήρξε επίσης, μέλος του Ανώτατου Σοβιέτ της πρώην ΕΣΣΔ και της Kεντρικής Eπιτροπής της Κομσομόλ (Κομουνιστική Ένωση Νεολαίας). Ο Γ. σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα, κατά τη διάρκεια μιας δοκιμαστικής πτήσης σε ηλικία 34 χρόνων. Προς τιμήν του μετονομάστηκε σε Γκαγκάριν η γενέτειρά του Γκζατσκ στην περιοχή Σμολένσκ, ενώ το όνομά του δόθηκε επίσης στη Στρατιωτική Αεροπορική Ακαδημία Μόνινο και σε έναν κρατήρα της αθέατης από τη Γη πλευράς της Σελήνης. Το 1968 καθιερώθηκε από τη Διεθνή Αεροπορική Ομοσπονδία το χρυσό μετάλλιο Γ.Α. Γκαγκάριν, το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο στους κοσμοναύτες που συμβάλλουν στην κατάκτηση του διαστήματος για ειρηνικούς σκοπούς. Ο Γ. έγραψε ακόμα διάφορα βιβλία, όπως το Υπάρχει φλόγα(1968), Ο δρόμος του διαστήματος (1969) και Ψυχολογία και διάστημα (1968), το τελευταίο σε συνεργασία με τον B.Ι. Λέμπεντεφ. Ο Γιούρι Γκαγκάριν, ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο Διάστημα· δεκαπέντε μέρες πριν από την έβδομη επέτειο του άθλου του σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα.